444 0 600
Alerji Nedir?
Yazıyla alakalı Uzman Doktorlarımız
Yazıyla alakalı Hastanelerimiz
Yazıyla alakalı Tıbbi Birimlerimiz

​​Alerji Nedir?

Alerjik hastalıklar, vücudun yabancı maddelere aşırı reaksiyonu sonucu gelişen rahatsızlıklardır ve bağışıklık sistemi ile yakından ilişkilidir.

Alerji ve İmmünoloji bölümleri, bu hastalıkların teşhis, tedavi ve yönetimi konusunda uzmanlaşmış bölümlerdir. Alerji, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkar. Hasta kişilerde oluşan semptom ve bulgular hafif rahatsızlıklardan hayatı tehdit eden durumlara kadar değişebilir.

Alerjik reaksiyonların şiddeti, bireyin alerjenle temas düzeyine ve duyarlılığına bağlıdır. Özellikle ağır sistemik reaksiyonlarda hızlı müdahale kritik öneme sahiptir. Alerji ve immünoloji uzmanları, bu tür durumların tedavi ve önlenmesinde aktif rol alır ve her bireye özel tedavi yaklaşımları sunar.

 

Alerjik Hastalıkların Belirtileri Nelerdir?

Alerjik reaksiyonlar, vücudun farklı bölgelerinde çeşitli belirtilere yol açabilir. Bu reaksiyonlar, solunum yolları, sinüsler, burun, gözler, cilt ve sindirim sistemi üzerinde etkili olabilir ve şiddeti hafiften ciddiye kadar değişebilir. Bazı durumlarda, oluşan alerjik reaksiyonlar hayatı tehdit eden anafilaksi ve anafilaksik şoka yol açabilir. Her alerji tipi, kendine özgü semptom ve belirtiler gösterir.

 

En Sık Görülen Alerji Çeşitleri

Alerji, bağışıklık sisteminin zararsız maddelere aşırı tepki göstermesiyle başlar. Bu tepki, vücutta histamin ve diğer kimyasalların salınımına yol açarak çeşitli semptomlara neden olur.

Alerjinin yaygın tetikleyicileri arasında polen, hayvan kepekleri, toz akarları, bazı gıdalar (yer fıstığı, süt, yumurta, vb.) ve böcek sokmaları bulunur. Alerjiye yatkınlık, ailesel faktörler ve genetik özelliklere bağlıdır.

En yaygın alerjik hastalıklar arasında astım, alerjik nezle, göz alerjileri, anaflaksi, ürtiker (kurdeşen), gıda alerjileri ve böcek alerjileri yer alır.

 

İşte en sık görülen alerji çeşitleri: 

  • Ürtiker (Kurdeşen): Egzema, ciltte kaşıntı, kızarıklık, pullanma ve soyulma ile karakterizedir Ciltte kaşıntılı, şişkin döküntülerle kendini gösterir ve ilaçlar, enfeksiyonlar gibi birçok faktörden tetiklenebilir.
  • Gıda Alerjisi: Belirtiler cilt, sindirim sistemi, akciğerler ve solunum yollarında görülebilir. Çocuklarda sık görülür ve besinlerin bileşenlerine karşı aşırı tepki verir. Gıda alerjileri, ağızda karıncalanma, şişlik, mide ağrısı, bulantı, kusma, kurdeşen veya nefes almamızı engelleyen dil dudak ve yutak bölgesinde şişme ile karakterize anafilaksiye neden olabilir.
  • Böcek Alerjileri: Arı veya eşek arısı sokmalarına karşı gelişen alerjik reaksiyonlar, lokal şişlik, kaşıntı, ağrı, kurdeşen olabilieceği gibi böcek zehirlerine karşı aşırı reaksiyon gelişebilir ve hayatı tehdit edici öksürük, hırıltılı solunum, anafilaksi ve şok tablosu şeklinde görülebilir.
  • Astım: Solunum yollarındaki daralma ile nefes darlığı, öksürük ve hırıltılı hışıltılı solunum ve göğüste sıkışma baskı hissi  gibi belirtilerle kendini gösterir. Alerjik astım, alerjenlere karşı aşırı tepki verirken, kronik astım daha geç yaşlarda gelişir.
  • Göz Alerjisi (Konjonktivit): Kaşıntı, yanma ve kızarıklık gibi belirtilerle görülür, genellikle alerjik nezle ile görülür.
  • Alerjik Nezle (Rinit): Alerjik rinit, hapşırma, burunda tıkanıklık, kaşıntı gibi belirtilerle ortaya çıkar. Polen, ev tozu ve küf gibi alerjenler tetikleyebilir.
  • Anaflaksi (Alerjik Şok): Alerjenle temastan kısa süre sonra şiddetli bir reaksiyon ortaya çıkar, solunum ve kardiyovasküler sistemin çökmesi ile hayati tehlike oluşturur.
  • İlaç alerjiis: ilaç alerjileri ciltte kaşıntı, döküntü, yüz şişmesi ve nefes darlığı gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.

 

Alerjik Hastalıklarının Tanı ve Tedavisi

Alerji tanısı koyarken, doktor önce hastanın şikayetleri ve belirtileri hakkında ayrıntılı sorular sorar, fiziksel muayene yapar ve tetikleyicileri belirlemek için günlük tutmasını ister. Özellikle gıda alerjileri için, hastanın yediği yiyeceklerin kaydını tutması ve şüpheli gıdaları kesip kesmediği sorgulanır.

Alerji mekanizmaları farklı olduğundan, hastaların öyküsü ve klinik değerlendirme daha sonra yapılacak uygun testlerin belirlenmesinde önemlidir. Tanı yöntemleri arasında deri testleri, kan testleri ve provokasyon testleri yer alır. Cilt testinde, alerjen içeren damlalar cilt üzerine uygulanarak reaksiyonlar gözlemlenir; kan testlerinde ise alerjiye neden olan antikorlar ölçülür. Alerjinin başka bir durumdan kaynaklandığı şüphelenildiğinde ek testler yapılabilir.

Alerjik hastalıkların tedavisi, her bireyin özel ihtiyaçlarına göre şekillendirilir. Alerjik hastalıkların yönetimi, uzman hekimlerin yönlendirmesiyle daha etkili hale gelir. Tedavi yöntemleri, alerjenlerden kaçınma, ilaç tedavisi ve immünoterapi olabilir. Alerji tedavisinde, en önemli adım alerjenlerden kaçınmaktır. Semptomları hafifletmek için reçeteli ilaçlar, burun spreyi veya göz damlaları kullanılabilir.

Şiddetli vakalarda, alerjen immünoterapisi önerilebilir; bu, yıllar süren bir tedavi süreci gerektirir. Ayrıca, anafilaksi gibi ciddi reaksiyonlarda adrenalin şırıngası kullanılabilir.

BENZER YAZILAR