Damar sertliği yani Ateroskleroz nedir?
Damar sertliği ¸ hipertansiyon stres ve sigara gibi travmatik etkilerle dolaşımda bulunan zararlı yağların kalsiyumla birleşerek taşlaşması ve damar iç alanını değişik derecelerde daraltması ve bazen de tıkamasıyla ilerleyen bir süreçtir.
Ateroskleroz nerelerde görülür?
Ateroskleroz vücutta atardamar olan her yerde görülür, kan dolaşımı hangi organda fazlaysa o organda daha şiddetli hissedilir ve bulgu verilir. Beyin böbrek kalp gibi atardamardan zengin organlar bu süreçten daha çok etkilense de, bacaklar, kollar gibi uzuvlar bağırsaklar gibi düz kaslı iç organlar da bundan etkilenir.
Nasıl belirti verir?
Tutulan organa göre belirti değişir.
Meslela şah damarı tıkanıklığında (karotis darlığı )beyine kan gitmemesi sonucu bayılmalar, hatta felçler görülebilir. Bu felçler geçici ya da kalıcı olabilir.
Böbrek damarları tutulduğunda yüksek tansiyon, değişik derecede böbrek yetmezlikleri ve hatta kronik böbrek yetmezliği görülebilir.
Kalp damarları tutulduğunda Angina pectoris denen tipik göğüs ağrısı oluşur, tedavi edilmezse ve önemsenmezse Kalp krizi yani myokard enfarktüsü oluşabilir.
Barsak damarları tutulduğunda, yemek yedikten hemen sonra gelişen karın ağrısı (intestinal angina ) tipiktir, yiyecek bağırsakları terk ettikten sonra ağrı azalır.
Bacak damarlarını tutan darlıklarda ise tipik bulgu kladucatio intermittant, yani vitrin hastalığıdır. (Aşağıda daha detaylı anlatılacaktır)
Damar tıkanıklığında neden kalpte ya da bacaklarda ağrı olur?
Angina Pectoris ya da kladucatio intermittan nedir?
Kalpten temiz kanı vücuda dağıtmak üzere çıkan aorta beyine ve kollara dallarını verdikten sonra pek çok dal vererek aşağı doğru ilerler, omurilik karaciğer dalak böbrekler bağırsaklar sırasıyla aortadan beslenir. Karın içinde sağ ve sol iliyak arter olarak iki büyük dala ayrılan aorta bu ayırım yerinden başlayarak bacaklara dek damar sertliğine çok meyillidir. Darlıklar zamanla tıkanıklıklara dönüştüğünde, beslenemeyen organda ağrı ve fonksiyon yapamama çok sık görülür. Bacaklarda esas bulgu ise ağrıdır. Zira kan gitmediğinde bacaklara oksijen de gidemez, Normalde vücutta enerji oksijen aracılığıyla elde edilir. Buna aerobik solunum diyoruz ancak oksijen olmayınca hücreler yedek enerji yollarını kullanırlar, bu yollar enerji üretmek için oksijen kullanmaz ancak bunun bir bedeli vardır o da bu yolun atık ürün biriktirmesidir. Adeta kömür sobasından artan köz gibi, vücutta da laktik asit birikir. Laktik asit adı üstünde asittir, her asit gibi birikince zarar verir ve bu zararı vücudumuzda ağrı olarak hissederiz, bu ağrı kalpte olursa adı angına pectoris, bacakta olursa kladucatio intermittan olarak adlandırılır. Ağrı, sahadan laktik asit uzaklaştırılana dek sürer. Bu nedenle bacak damarında belli bir metre yürüdükten sonra baldırda tipik olarak ağrı oluşur, hastalar durur dinlenir ve ağrı geçince tekrar yürürler, ağrının bu durmalı dinlenmeli karakteri, hastaların yolda adeta vitrine bakar gibi dura dura ilerlemesine de yol açtığından kladucatio intermittand halk arasında vitrin hastalığı olarak ta adlandırılır. Tedavi edilmezse zamanla bacakta istirahat halinde de ağrı olur ve küçük yaralar başlar, bu yaralar giderek büyür ve gangrene dönüşerek ekstremite kayıplarına sakatlıklara ve ölümlere yol açabilir.
Diyabet hastaları da Bu bulguları aynı şekilde hisseder mi?
HAYIR.
Diyabet hastaları diyabetin sinirleri de tutması nedeniyle ağrıyı daha geç hissettiklerinden kalp ve damar hastalıklarına daha sinsice yakalanırlar, sıklıkla fark edildiklerinde ilk krizlerini geçirdikleri görülür, ya da bacaklarında yara çoktan açılmıştır.
Peki tedavisi nasıldır?
En önemlisi diyetle dengeli beslenmek spor yapmak, sigara içmemek ve kilo almamak gibi önlemlerle damar sertliğinden korunmaktır.
Diyabet ve Yüksek tansiyon varsa düzgün ve sık kontroller yapılmalı ve ilaçlar gerekiyorsa düzenli içilmelidir.
Ancak yine de bu hastalıklar geliştiğinde
Kliniğimizde Bu hastaların tedavisinde:
Medikal tedavi, yani ilaçlarla tedavi (kök hücre dahil)
Damar içi (endovasküler )girişimsel işlemler
Bypass işlemleri yapılmaktadır.
Her türlü teknolojik yenilik yakından takip edilmekte ve hibrit (birleşik- kombine ) teknikler de ameliyathane ve anjio ünitemizde uygulanmaktadır.k
